Pierwszy raz o tym miejscu usłyszałam od mojej nauczycielki języka niderlandzkiego Adriane podczas lekcji w szkole językowej Encora w Antwerpii. Zazwyczaj w poniedziałki rozpoczynaliśmy lekcję od pogawędki o tym, co robiliśmy w weekend, gdzie byliśmy, co ciekawego widzieliśmy, co miłego nas spotkało. Ćwiczyliśmy w ten sposób prawidłowe używanie czasowników w czasie przeszłym i konkretne konstrukcje zdań. Ktoś z naszej klasy powiedział w czasie tych zajęć, że w okolicach Antwerpii nie ma ładnego lasu ani innej pięknej przyrody, a wszędzie tylko domy i domy. Wtedy Adriane powiedziała, że poleca nam wycieczkę do Kalmthout. Miejscowość jest położona w Prowincji Antwerpia, blisko granicy z Holandią i bez problemu można tam dojechać transportem publicznym z centrum Antwerpii w niecałą godzinę. Mamy do wyboru dwie opcje: pociąg lub autobus miejski z jedną przesiadką w Kapellen, albo w Merksem. W Kalmthout można w przyjemny sposób spędzić cały dzień, a główną atrakcją tej miejscowości jest wspaniała natura, bo tu znajduje się het Grenspark Kalmthoutse Heide – rezerwat przyrody, który jest częścią europejskiej sieci Natura 2000 oraz arboretum, które słynie z największej w Europie kolekcji oczarów wirginijskich.
Z różnych powodów nasza rodzinna wycieczka do Kalmthout była przekładana z miesiąca na miesiąc, W końcu udało nam się tam dotrzeć i od tamtej pory jest to jedno z naszych ulubionych miejsc na kilkugodzinne spacery. Arboretum w Kalmthout jest miejscem, które miało szczęście do ludzi, bo to ludzie, kochający przyrodę stworzyli to wyjątkowe miejsce w połowie XIX wieku. Ludzie ocalili zebrane tu rośliny, gdy w latach 50-tych ubiegłego wieku planowano wybudować tu osiedle mieszkaniowe. Nic dziwnego, to ponad 12 hektarów prawie w centrum Kalmthout, tuż obok stacji kolejowej. Świetna lokalizacja na przytulne osiedle mieszkaniowe. Dzięki wieloletniej działalności miłośników przyrody powstało tu miejsce wyjątkowe, które w roku 1986 zostało otwarte dla publiczności. A jakie były początki arboretum?
W roku 1856 Charles Van Geert otworzył tu szkółkę drzew i krzewów ozdobnych. Był znawcą i pasjonatem, a w jego szkółce znajdowało się wiele rzadkich roślin. Po 40 latach działalności postanowił sprzedać nieruchomość. Kupił ją Antoine Kort (1874-1951), który rozbudował szkółkę i stworzył tam obszerną kolekcję mało znanej wówczas w Europie rośliny – oczaru wirginijskiego. Oczar wirginijski (Hamamelis virginiana) to roślina z rodziny oczarowatych, która obejmuje 26 rodzajów i około 86 gatunków 1. Oczar wirginijski jest to wielopniowy krzew, który może osiągać rozmiary do 7 m szerokości i 3 m wysokości. W przeszłości wykonywano z niego różdżki wykorzystywane w radiestezji 2. Oczar wirginijski ma szerokie zastosowanie w kosmetyce oraz lecznictwie. Od dziesięcioleci jest to popularna roślina ozdobna w całej Europie.
Z powodu Wielkiego Kryzysu Antoine Kort musiał zamknąć szkółkę w Kalmthout. W roku 1952 nieruchomość kupili dwaj bracia zajmujący się handlem diamentami w Antwerpii – Georges i Robert De Belder, aby ochronić ten teren przed zabudową i przekształcili szkółkę w swój prywatny ogród kolekcjonerski. Bracia De Belder byli też współzałożycielami towarzystwa przyrodniczego International Dendrology Union (obecnie International Dendrology Society), którego celem było promowanie badań i ochrona rzadkich i zagrożonych roślin drzewiastych. Pomysł stowarzyszenia narodził się w czasie dyskusji braci De Belder z kolegami przyrodnikami. Oficjalnie stowarzyszenie powstało 18 września 1952 roku w Kalmthout a jego pierwszymi członkami byli wybitni ogrodnicy i botanicy nie tylko profesjonaliści, ale też amatorzy. Początkowo stowarzyszenie miało liczyć kilkudziesięciu członków, jednak znacznie się rozrosło i dziś liczy około 1 600 członków z ponad 50 krajów.
Momentem przełomowym w historii arboretum było przybycie do Kalmthout Jeleny Kovačič słoweńskiej botaniczki i ogrodnika. Jelena Kovačič pracowała w szkółce w Zundert w Holandii, a do ogrodu braci De Belder przyjechała podobno rowerem, aby zobaczyć zebrane tam rośliny. Wspólne zainteresowania sprawiły, że Jelena i Robert zbliżyli się do siebie i pobrali się kilka miesięcy później. Jelena przeprowadziła się do Belgii i wspólnie z mężem prowadziła arboretum. Sprowadzili setki nowych roślin z całego świata, eksperymentowali tworząc nowe odmiany hortensji bukietowej i powiększali hodowlę roślin szczególnie oczarów wirginijskich, hortensji i rododendronów. Działalność Roberta i Jeleny De Belder sprawiła, że arboretum w Kalmthout zyskało sławę i uznanie, bo oboje wspólnie nie tylko budowali arboretum (obaj bracia w czasie wolnym kopali stawy i sadzili rośliny a Jelena pracowała nad rozmnażaniem roślin), ale też prowadzili działalność naukową i edukacyjną. W latach 80-tych ubiegłego wieku firma Roberta De Belder upadła a arboretum stało się własnością Prowincji Antwerpia i zostało otwarte dla publiczności.
Dziś arboretum nadal prowadzi działalność naukową i edukacyjną, współpracuje z różnymi organizacjami m.in. z Botanic Gardens Conservation International organizacją promującą połączenie ogrodów botanicznych w sieć, której celem jest promowanie i ochrona różnorodności biologicznej roślin.
Spacerując alejkami warto zwrócić uwagę na aranżację ogrodu, jest on zaprojektowany w taki sposób, że o każdej porze roku zachwyca różnorodność roślin, kolorów i zapachów. Kręte trawiaste ścieżki, estetyczne aranżacje roślin oraz niezwykle naturalna i harmonijna architektura krajobrazu sprawiają, że w arboretum każdy czuje się, jak w magicznym ogrodzie. Arboretum słynie z kolekcji oczarów wirginijskich, które kwitną w styczniu i lutym, dlatego warto właśnie teraz wybrać się tam na spacer, aby podziwiać ich niezwykłe kwiaty. Choć arboretum słynie z kolekcji oczarów wirginijskich, to w ogrodzie znajdują się też inne niezwykłe rośliny: setki róż, ponad sześćset azalii i rododendronów, magnolie, klony japońskie, wiśnie i wiele innych. W arboretum można też podziwiać ogromne drzewa, bo rośnie tam kilkanaście sekwoi. Te wspaniałe okazy to sekwoja wieczniezielona (Sequoia sempervirens) oraz mamutowiec olbrzymi (Sequoiadendron gigantem) a najstarsze z nich zostały zasadzone ponad 100 lat temu. Arboretum w Kalmthout jest pięknym miejscem, w którym obecnie rośnie ponad 7000 gatunków roślin z całego świata.
Po spacerze można wstąpić do kawiarni, która znajduje się tuż obok wejścia. Tam też mieści się mały sklepik, w którym można kupić prezent dla ogrodnika amatora, książkę, widokówki albo pamiątkę. Jest tam też mały sklep ogrodniczy, w którym można kupić wyjątkowe rośliny (drzewa, krzewy i byliny) do ogrodu lub na taras. Oferta sklepu ogrodniczego jest dostosowana do pory roku.
1. [Maarten J. M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World: An Illustrated Encyclopedia of Vascular Plants. Richmond, Chicago: Kew Publishing, The University of Chicago Press, 2017, s. 234-235.]↩
2. [David J. Mabberley: Mabberley’s Plant-Book. Cambridge University Press, 2017, s. 420]↩
Galeria
Informacje dodatkowe:
Oficjalna strona Arboretum Kalmthout: http://www.arboretumkalmhout.be
Oficjalna strona stowarzyszenia, które powstało z inicjatywy braci De Belder: http://www.dendrology.org
Dodaj komentarz
Bądź pierwszy!